Sinema

Chronos, Baraka ve Samsara ile Sözcüklerin Ötesindeki Dünyaya Yolculuk

Ron Fricke’in yönettiği “üç kardeş film”; Chronos (1985), Baraka (1992) ve  Samsara (2011), ölmeden önce görülmesi gereken filmler listenizde mutlaka yer almalı.

SAMSARA (79)

70 mm film formatı ile elde edilen, kelimelerle tarif edilmesi imkansız, olağanüstü görüntüler… Doğal sesler… Michael Stearns ve Lisa Gerrard’ın insanın içine işleyen müziği… Ruhunuzu, hiçbir anlatıcının ve diyaloğun yer almadığı “saf görsel ve işitsel şölene” teslim edin ve “kendinizi geride bırakıp” bu üç kardeş filmle yolculuğa çıkın…

Time-lapse Cinematography” olarak adlandırılan, “Zaman-atlatma Tekniği” şeklinde dilimize çevirebileceğimiz, çekimi ve kurgusu çok zahmetli olan “hızlandırılmış zaman etkisi yaratan görüntüler”, yarattığı dramatik etkiyle adeta bu üç filmin alamet-i farikası. Zaman-atlatma tekniği, günlük yaşantıyı farklı bir perspektifle izleyiciye sunmak için kullanılıyor.

Yönetmen üç filmde de fotoğraf karesi gibi “dingin” görüntüler ve zaman-atlatma tekniği ile elde edilmiş görüntüler arasındaki dengeyi ve tempoyu olağanüstü bir kurguyla sağlıyor. Yönetmenin kurgudaki ustalığının bir başka kanıtı da filmlerdeki kurgunun sadece kesmelerle (cut) yapılmış olması, resim geçişlerinde miks de dahil olmak üzere hiçbir efektin kullanılmaması.

Dinler, ritüeller, doğa harikaları, şehirleşme, endüstrileşme, sanat, makineleşme, silahlanma, savaş, fakirlik, birbirinden çok farklı kültürler ve hepsinin içindeki ve dışındaki insan… Huzur veren dingin görüntüleri  ile meditatif ruhsal yolculuğa sürükleyen filmler, diğer yandan yürek paralayan ve insanlıktan utandıran karelerle sosyo-politik “tokatlar” atmayı ihmal etmiyor insanlığa…

SAMSARA (217)

Tavsiyemiz, bu üç filmi, tadını gerçekten almanızı sağlayabilecek –şimdilik- en üstün video teknolojisi olan blu-ray disklerini edinerek izlemeniz ve bu ruhsal yolculuğa tekrar tekrar çıkmanız.

Blu-ray diskler ve soundtrack CD’leri için amazon.co.uk ve amazon.de alışveriş sitelerinde yer alan linkleri aşağıda bulabilirsiniz.

Filmlerle ilgili ayrıntılı bilgiden önce, yönetmeni tanıyalım:

 

Yönetmen Ron Fricke

Zaman-atlatma tekniğinin babası olarak kabul edilen Amerikalı yönetmen Ron Fricke, 1982’de Godfrey Reggio’nun “qatsi” üçlemesinin ilk ayağı olan Koyaanisqatsi filminde (üçleme 1988 yapımı Powaqqatsi ve 2002 yapımı Naqoyqatsi ile tamamlanır) görüntü yönetmeni, editör ve senarist olarak yer almıştı.

1985’te IMAX teknolojisini kullanarak ilk uzun metrajlı film yönetmenliği deneyimini Chronos ile yaşadı. Yine IMAX teknolojisi ile 7 dakikalık kısa film Sacred Site’ı çekti ve Halley Kuyrukluyıldızı’nın geçişini Avustralya, Ayers Rock’tan görüntüleyen bu kısa film, IMAX sinemalarında gösterilmeye başlandı. Yönetmenin bu kısa filmi de dijital transfer çalışmasıyla blu-ray formatına aktarmak istediği, ancak filmin negatiflerinin bir türlü bulunmadığı söyleniyor.

1992’de kendi tasarladığı ve daha sonraki tüm projelerinde kullandığı 65 mm kamera (Fricke 65 Time-lapse) ile Baraka’yı çekti. Baraka ile Montréal Film Festivali’nde FIPRESCI (Film Eleştrimenleri Jüri Ödülü) sahibi oldu.

2005 tarihli Star Wars Episode III: Revenge of the Sith için, filmde yer alan Mustafar volkanik gezegeni sahnelerinde kullanılmak üzere, Sicilya’daki Etna yanardağı lav püskürmelerini filme aldı.

Fricke,  5 yıl süren çekimlerdan sonra 2011’de Baraka’nın devamı olarak nitelenen Samsara’yı tamamladı ve bu filmle, 2012 Dublin Uluslararası Film Festivali’nde En İyi Belgesel ödülü‘nü kazandı.

Ron Fricke; Chronos, Baraka ve Samsara’da, yapımcı Mark Magidson ve müzisyen Michael Stearns ile birlikte çalıştı.

 

 

CHRONOS (1985)

Yunan Mitolojisi’ndeki “Zaman Tanrısı”ndan adını alan Chronos, “geçen” zamanı anlatıyor 43 dakikalık “kısacık” zamanda. “Geçen” mevsimler, gece ve gündüz,” geçen” insanlar filmin ana teması.

Mekan, zaman ve madde… Asla geri alınamayan ve zamana direnen  tek şey, yine zamanın kendisi. Ron Fricke, filminde “sonsuz” zamanın, mekan ve madde üzerindeki etkisini göstermeye çalışıyor.

Zaten, Chronos da film olarak, yapıldığı tarihte IMAX teknolojisi henüz emekleme döneminde olmasına rağmen, “zamanının çok ilerisinde bir film” olarak öne çıkmıştı. Filmin teknik özellikleri ve yarattığı etki, popüler sinema filmlerinde olandan çok daha fazlaydı.

Filmin orijinal müziğini hazırlayan Michael Stearns, kendi geliştirdiği, 3.7 metre boyunda, 24 piyano teli kullanılarak alüminyumdan imal edilen ve “Beam” adı verilen bir çalgıyı kullanmıştı.

Filmin çekildiği ülkeler: İspanya, Yunanistan, Mısır, Fransa, Amerika Birleşik Devletleri, İtalya, İngiltere, İsrail ve Vatikan.

Chronos (12)

Aradan geçen 30 yıllık sürede, Chronos, kendisinden sonraki sinema filmlerinde kullanılan gelişen görsel ve işitsel teknikler karşısında geri düşmüş ve ironik bir şekilde “zamana yenik düşmüş”  görünse de Baraka’ya ve devamında Samsara’ya giden yolda, Ron Fricke’in kendine has üslubunu bulmasında bir “önsöz” olarak hala değerini ve önemini koruyor.

Filmin fragmanı:

Chronos IMAX Blu-ray:

Chronos (2)

http://www.amazon.co.uk/Chronos-Blu-ray-US-Ron-Fricke/dp/B0089PZC1U/ref=sr_1_1?s=dvd&ie=UTF8&qid=1357819762&sr=1-1

ya da

http://www.amazon.de/Chronos-Blu-ray-Special-Collectors-Edition/dp/B000VWOUNA/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1357735070&sr=8-1

 

Chronos Soundtrack:

Chronos.Soundtrack

http://www.amazon.co.uk/Chronos-Michael-Stearns/dp/B00000E89D/ref=sr_1_9?s=music&ie=UTF8&qid=1357820131&sr=1-9

 

 

 

 

BARAKA (1992)

Baraka; “hayatın özü”, “nimet” ve “nefes” anlamlarında kullanılan bir Sufi sözcüğü.

Film, yönetmen Ron Fricke, yapımcı Mark Magidson ve üç kişilik ekibin, altı kıtada, yirmidört ülkede, ondört haftada gerçekleştirdiği çekimlerle, toplam 30 haftada tamamlandı.

Ron Fricke, filmi, “Doğanın, tarihin, insan ruhunun ve nihayetinde sonsuzluğun yeniden keşfedilmesi yolculuğu” olarak tanımlıyor.

Baraka, dünya ve üzerinde “yaşayanlarla” ilgili, ruhsallığa ve insanlığa dair mesajlar içeren, yönetmenin olgunlaşan üslubu ile görsel ve işitsel olarak doruğa ulaştığı muhteşem bir başyapıt.

“97 dakikalık dünya gezegeni turu” olarak nitelendirilebilecek filmde, dünyadaki belli başlı tüm dinler ve en önemli mekanlar ziyaret ediliyor ve dünyadaki “güzellikler” ve “yıkım”, nefes kesen 70 mm formatı ve Michael Stearns’ün, Lisa Gerrard’ın kurucularından olduğu Dead Can Dance destekli muhteşem müziği ile harmanlanıyor, böylece ruhsal ve sosyo-politik yolculuk insanın içine nakşediliyor.

BARAKA (26)

Son derece pahalı olan TODD-AO 70 mm formatını, kendi geliştridiği bilgisayar kontrollü kamera ile kullanan Ron Fricke, enfes zaman-atlatmalı görüntüler elde ediyor.

Filmin çekildiği ülkeler: Endonezya, Arjantin, İsrail, Avustralya, Japonya, Brezilya, Kenya, Kuveyt, Nepal, Kamboçya, Polonya, Çin, Suudi Arabistan, Tanzanya, Tayland, Ekvator, Türkiye, Mısır, Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, Vatikan, İran.

Filmin blu-ray transferi, özel geliştirilen ve ilk kez Baraka için kullanılan 8K ultra-dijital transfer sistemi ile gerçekleştirilmiş. Baraka blu-ray diski %100 geri dönüştürülebilir materyalden üretilmiş ve 80 dakikalık ekstra kamera arkası görüntüleri içeriyor.

 

Filmin resmi internet sitesi:

www.barakasamsara.com

 

Filmin fragmanı:

Baraka Blu-ray:

Baraka.Blu-ray

http://www.amazon.co.uk/Baraka-DVD-Blu-ray-Ron-Fricke/dp/B0092HOMK6/ref=sr_1_4?s=dvd&ie=UTF8&qid=1357820523&sr=1-4

ya da

http://www.amazon.de/Baraka-Blu-ray-Special-Ron-Fricke/dp/B002BW3Q6A/ref=sr_1_1?s=dvd&ie=UTF8&qid=1357735151&sr=1-1

Baraka Soundtrack:

Baraka.Soundtrack

http://www.amazon.co.uk/Baraka-Deluxe-Various-Artists/dp/B008MZPW4O/ref=sr_1_2?s=music&ie=UTF8&qid=1357820313&sr=1-2

ya da

http://www.amazon.de/Baraka-Deluxe-Ost/dp/B008N5CGLK/ref=sr_1_4?s=music&ie=UTF8&qid=1357820356&sr=1-4

 

 

SAMSARA (2011)

Baraka’nın devam filmi olan Samsara, “ağabeyinin” kalitesini yükselterek devam ettiriyor. Yönetmen Ron Fricke ve yapımcı Mark Magidson, filmi “rehberli bir meditasyon” olarak niteliyor.

Samsara, Sanskritçe bir kelime ve “döngüsel varoluş” anlamına geliyor.

Yirmibeş ülkede, yaklaşık beş yıl boyunca, 70 mm formatında yapılan çekimlerle tamamlanan film Baraka’dan tam 19 yıl sonra geldi.

Samsara, bizi kutsal mekanlara, felaket bölgelerine, sanayi tesislerine ve tabiat harikalarına götürüyor.

Filmin orijinal müziği Lisa Gerrard, Marcello de Francisci ve Michael Stearns tarafından bestelenmiş.

Michael Stearns filmin müzik kurgusu çalışmasını, Ron Fricke ve Mark Magidson filmin kurgusunu ses efekti kullanmadan tamamladıktan sonra gerçekleştirmiş.

SAMSARA (83)

İzleyicinin seyir zevkini bozmamak adına Chronos, Baraka ve Samsara’daki büyüleyici görüntülerin detaylarını belirtmek istemiyoruz. Ancak üç filmin doruk performansının, Samsara’da yer alan, çekimleri Mekke’de yapılan ve fonda Bosna Hersek Radyo Televizyonu Senfoni Orkestrası tarafından hazırlanan ezanın kullanıldığı bölüm olduğunu düşünüyoruz.

Çekimlerin gerçekleştirildiği ülkeler: Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Mısır, Çin, Brezilya, Fransa, Hindistan, Japonya, Endonezya, Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, Angola, Gana, Etiyopya, Ürdün, Namibya, Myanmar, Filipinler, Burma, Nepal, Filistin, israil.

 

Filmin resmi internet sitesi:

www.barakasamsara.com

https://twitter.com/SamsaraFilm

http://www.facebook.com/SamsaraFilm

 

Soundtrack bestecileri:

http://www.michaelstearns.com/

http://www.lisagerrard.com/

http://www.bluelabyrinth.net/

http://www.deadcandance.com/main/

 

Filmin fragmanı:

 

Samsara Blu-ray:

samsara-blu-ray

http://www.amazon.co.uk/Samsara-Blu-ray-US-Ron-Fricke/dp/B008N9AAQ4/ref=sr_1_1?s=music&ie=UTF8&qid=1357820466&sr=1-1

ya da

http://www.amazon.de/Samsara-Blu-ray-Ron-Fricke/dp/B008UAA7NC/ref=sr_1_1?s=dvd&ie=UTF8&qid=1357735184&sr=1-1

Samsara Soundtrack:

Samsara.soundtrack

http://www.amazon.co.uk/Samsara-Gerrard-Marcello-Francisci-Michael/dp/B008MJKJ16/ref=sr_1_1?s=music&ie=UTF8&qid=1357820405&sr=1-1

ya da

http://www.amazon.de/Samsara-Ost/dp/B008MJKJ16/ref=sr_1_14?s=music&ie=UTF8&qid=1357820036&sr=1-14

 

 

Sözcüklerin ötesindeki dünyada herkese iyi yolculuklar…

 

One thought on “Chronos, Baraka ve Samsara ile Sözcüklerin Ötesindeki Dünyaya Yolculuk

Comments are closed.